امیرحسین کریم پور
مدیر ارشد توسینسو و متخصص سرویس های مایکروسافت

پارتیشن چیست؟ چرا هارد دیسک را Partition بندی می کنیم؟

Partition به فارسی یعنی "دیواره" ، "تفکیک کردن" ، "افراز کردن" و ... است.پارتیشن را میتوانید طبقاتی از یک آپارتمان(هارد دیسک) در نظر بگیرید.پارتیشن در واقع یک تقسیم بندی منطقی از کل هارد دیسک مان میباشد. وقتی هارد دیسک را به کامپیوتر ویندوزی وصل میکنید بصورت پیش فرض سیستم عامل ویندوز یک پارتیشن به نام C برایش در نظر میگیرد.وقتی شما هارد دیسک را به پارتیشن های مجزایی تقسیم بندی میکنید مثل این میماند که شما چند هارد دیسک به سیستم وصل کرده اید.برخی از اصطلاحات در کنار Partition عنوان میشوند مانند Active Partition ، Primary Partition ، Extended Partition و Logical Partition که درباره هر کدام در ادامه توضیح میدهیم.

دوره های شبکه، برنامه نویسی، مجازی سازی، امنیت، نفوذ و ... با برترین های ایران
وب سایت توسینسو

در سیستم عامل های ویندوزی معمولا به پارتیشن لقب Drive (درایو) هم میدهند مثلا درایو C ، درایو D و ... .به حروف الفبایی که همراه با درایو می آیند در اصطلاح Drive Letter میگویند.شما براحتی از طریق کنسول مدیریتی Disk Management ویندوز میتوانید هارد دیسک تان را پارتیشن بندی کنید.در کنسول مدیریتی Disk Management ویندوز نمیتوانید به حجم پارتیشن خود را افزایش یا کاهش دهید(مگر در موارد خاص) ولی با نرم افزار های 3rd Party مثل MiniTool Partition Wizard و EaseUS Partition Master که ابزارهایی کاملا رایگان هستند براحتی میتوانید کار های مربوط به پارتیشن ها را انجام دهید.بزودی یک مقاله اختصاصی درباره پارتیشن بندی هارد دیسک در وبسایت انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران خواهم گذاشت.

هدف از پارتیشن بندی هارد دیسک چیست؟

پارتیشن بندی هارد دیسک دلایل مختلفی میتواند داشته باشد اما یک هارد دیسک حداقل حداقل باید یک پارتیشن داشته باشد دلیل آن هم همانطور که حدس میزنید برای قرار گرفتن سیستم عامل و مخلفات فایل های آن درون پارتیشن است.برای مثال هنگامی که سیستم عامل ویندوز را نصب میکنید بخشی از فرآیند نصب به اختصاص دادن پارتیشن اختصاص می یابد.در سیستم عامل ویندوز Primary Partition یا پارتیشن اصلی یا اولی به نام درایو C شناخته میشود.علاوه بر درایو C در حین پروسه نصب سیستم عامل ویندوز ، سیستم عامل ویندوز پارتیشن های دیگر را هم به ترتیب حروف الفبا ایجاد میکند.

مثلا پارتیشن دوم میشود درایو D و بعدی میشود درایو E و بهمین ترتیب.در ویندوز 10 پارتیشنی به نام Recovery Partition داریم که مجموعه ای از ابزار ها که به Advanced Startup Options نیز معروف است با استفاده از این پارتیشن در مواقعی که برای درایو C تان مشکلی بوجود بیاید میتوانید مشکلاتش را رفع کنید.دلیل دیگر استفاده از پارتیشن های متعدد نصب کردن سیستم عامل های مختلف در همان هارد دیسک میباشد.که به شما امکان میدهد تا سیستم عامل مورد نظر خود را برای بارگذاری شدن انتخاب کنید که در اصطلاح dual booting هم میگویند.شما ممکن است یک سیستم عامل لینوکس ، یک سیستم عامل ویندوز 10 و یک سیستم عامل ویندوز 8.1 را بر روی هارد دیسک تان نصب کنید.پس وجود چندین پارتیشن در این مواقع به کمک ما می آید.در این حین شما دیگر نیاز به استفاده از هارد دیسک های مختلف برای نصب چند سیستم عامل نخواهید داشت.

استفاده از پارتیشن های متعدد شاید بتواند ما را در امر سازمان دهی و مدیریت راحت تر فایل ها نیز کمک کند.مثلا شما میخواهید موزیک ها ، ویدئو ها ، و عکس ها ، و اپلیکیشن هایتان را در پارتیشن های جداگانه ای ذخیره کنید و مثال هایی از این دست.مثال دیگری که میتوان از مفید بودن استفاده از پارتیشن های چندگانه زد این است که شما میخواهید تمام فایل ها و فولدرهایی که در شبکه به اشتراک میگذارید را در یک پارتیشن جداگانه قرار دهید تا راحت تر بتوانید به آنها دسترسی بیابید و آنها را مدیریت کنید.

مثال بعدی استفاده از پارتیشن های متعدد هم جلوگیری از دست دادن اطلاعات شخصی در هنگام نصب سیستم عامل جدید است،بطوریکه اگر میخواهید سیستم عامل جدید را جایگزین سیستم عامل قبلی در همان پارتیشن کنید در صوتیکه درایو فعلی را فرمت کنید تنها اپلیکیشن هایی که نصب کرده اید به اضافه سیستم عامل حذف خواهند شد و سایر اطلاعات شخصی تان در صورتیکه در پارتیشن های جداگانه آنها را ذخیره کرده باشید حفظ خواهند شد و از بین نخواهند رفت.

وب سایت توسینسو

Primary, Extended, and Logical Partitions

هر پارتیشنی که درونش سیستم عامل نصب شده باشد به primary partition معروف است.اگر هارد دیسک تان را با MBR فرمت کرده باشید در کل هارد دیسک تان تنها میتوانید 4 عدد Primary partition داشته باشید و به همین ترتیب شما قادر به نصب 4 عدد سیستم عامل در هارد دیسک تان خواهید بود.برای بررسی بیشتر این فرمت این لینک را مطالعه کنید.

به این نکته مهم توجه کنید که شما در آن واحد تنها یک پارتیشن اکتیو میتوانید داشته باشید به این معنی که اگر در چند پارتیشن جداگانه سیستم عامل نصب شده داشته باشید تنها یکی را میتوانید به عنوان سیستم عامل پیشفرض در هنگام مشاهده صفحه boot menu (همان صفحه ای که سیستم عامل تان را برای بارگذاری شدن انتخاب میکنید) در نظر بگیرید که به این پارتیشن که سیستم عامل پیشفرض انتخابی تان برای بوت شدن است active partition میگویند.

یک و تنها یکی از 4 پارتیشن Primary میتواند به عنوان extended partition در نظر گرفته شود.به این معنی که کامپیوتر میتواند یا 4 پارتیشن Primary داشته باشد و یا 3 عدد primary partitions به اضافه یک عدد extended partition داشته باشد.extended partition به تنهایی نمیتواند داده ها را در خود ذخیره کند.در عوض extended partition مانند یک container یا محفظه ظرف یا هر چیزی که شما اسمش را بگذارید است که مجموعه ای از پارتیشن ها را که در اصطلاح به آن logical partitions میگوییم را شامل میشود.به تصویر فوق به دقت نگاه کنید.

برای یک دیسک حافظه محدودیتی در دارا بودن تعداد logical partitions وجود ندارد.بلکه به شرایط و نحوه مدیریت و سازمان دهی اطلاعات شما بستگی دارد که به چه تعدادی logical partitions بسازید.برای مثال یک هارد دیسک به طور معمول یک primary partition و یک عدد active partition و تعدادی logical partitions را دارا میباشد.میتوان گفت که پارتیشن هایی که برایمان ملموس ترند عبارتند از primary partition و logical partition که توضیحاتش را در بالا خدمتتان عرض کردیم.

پارتیشن ها در چه صورتی قابل استفاده هستند؟

پارتیشن ها برای اینکه قابل استفاده و بهره برداری باشند باید Format شوند و فایل سیستم برایشان ایجاد شود.برای کسب اطلاعات در مورد فایل سیستم به این لینک سر بزنید.در سیستم عامل های ویندوزی برای استفاده از پارتیشن میبایست یک drive letter به آن اختصاص داد(خب این دیگر به ساختار اصلی سیستم عامل ویندوز برمیگردد).به زبان ساده drive letter به این منظور در سیستم عامل ویندوز وجود دارد که ما راحت تر بتوانیم پارتیشن ها را از یکدیگر تمایز داده و در کار کردن با آنها دچار مشکل نشویم.پارتیشن ها قابلیت این را دارند که رمزنگاری و مخفی شوند. توسینسو باشید


امیرحسین کریم پور
امیرحسین کریم پور

مدیر ارشد توسینسو و متخصص سرویس های مایکروسافت

امیرحسین کریم پور ، مدیر ارشد توسینسو ، متخصص شبکه ، تخصص در حوزه سیستم عامل های کلاینت و سرور مایکروسافت و سرویس های مربوطه ، سیستم عامل لینوکس و... ، سابقه کار با سازمان ها و شرکت های مختلف در زمینه سرویس های مایکروسافت در قالب پروژه ، مشاوره و آموزش. علاقه مند به حوزه امنیت اطلاعات و تست نفوذ سنجی

نظرات